Dlaczego żucie jest ważne: jak narzędzia do żucia wspierają potrzeby sensoryczne

 

Gryzaki Sensoryczne: Więcej Niż Gadżet – Klucz do Spokoju, Koncentracji i Samoregulacji

Na pierwszy rzut oka gryzaki sensoryczne mogą wydawać się proste, ale ich lista korzyści jest długa i imponująca. Dla wielu osób – dzieci i dorosłych – stanowią one nieocenione narzędzie do codziennej samoregulacji, poprawy koncentracji i radzenia sobie ze stresem oraz lękiem. Dla innych są wsparciem w walce ze złymi nawykami, takimi jak obgryzanie paznokci, a nawet pomocnym narzędziem terapeutycznym do rozwijania kluczowych umiejętności motorycznych jamy ustnej.

ARK Therapeutic, światowy lider w tej dziedzinie, oferuje ponad 100 różnorodnych narzędzi do żucia, by wspierać każdą osobę, która odczuwa potrzebę gryzienia lub dla której żucie jest formą relaksu. Niezależnie od tego, czy szukasz wsparcia dla siebie, dziecka z potrzebami sensorycznymi, czy też jesteś terapeutą lub nauczycielem – ten przewodnik wyjaśnia, dlaczego warto wprowadzić gryzaki do codziennego życia.

Czym dokładnie są gryzaki sensoryczne ARK?

Gryzaki ARK to specjalnie zaprojektowane produkty, które zapewniają bezpieczne i zdrowe rozwiązanie dla potrzeby gryzienia. Dostępne są w niezliczonej liczbie form, tekstur i poziomów twardości. Taka różnorodność pozwala na idealne dopasowanie do indywidualnych preferencji sensorycznych i zapewnia odpowiednią intensywność bodźca.

Nasza oferta obejmuje:

Dzięki temu, każdy – bez względu na wiek – znajdzie narzędzie dopasowane do swoich potrzeb i okoliczności.

Kto może skorzystać ze stosowania gryzaków?

Narzędzia do żucia są pomocne dla każdego, kto odczuwa potrzebę gryzienia, niezależnie od wieku – od niemowląt po dorosłych. Są one szczególnie polecane osobom z:

  • ADHD

  • Zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD)

  • Zaburzeniami przetwarzania sensorycznego (SPD)

  • Trudnościami z karmieniem lub motoryką jamy ustnej

  • Chronicznym stresem lub lękiem

Dlaczego ludzie gryzą? Kluczowe korzyści żucia

Żucie jest naturalną częścią życia i często służy kilku ważnym celom:

  1. Bezpieczne zaspokojenie potrzeby żucia: Dla wielu osób (zwłaszcza z potrzebami sensorycznymi) żucie to sposób na uzyskanie niezbędnych bodźców. Kiedy brakuje bezpiecznej alternatywy, energia ta jest kierowana na niepożądane obiekty: paznokcie, dłonie, ubrania, ołówki czy zabawki. Gryzaki przekierowują tę energię na trwałe, wygodne i bezpieczne narzędzie.

  2. Wspieranie samoregulacji: Żucie dostarcza głębokich bodźców proprioceptywnych do szczęki, co ma działanie uspokajające i stabilizujące układ nerwowy. Jest to instynktowny sposób na wyciszenie, szczególnie w chwilach stresu, przytłoczenia lub dużych emocji. Dla dzieci jest to prosta alternatywa dla złożonych mechanizmów radzenia sobie ze stresem.

  3. Zwiększona koncentracja i uwaga: Powtarzalny ruch jamy ustnej działa jak kotwica sensoryczna. Kierując energię na tę rytmiczną czynność, wielu osobom łatwiej jest się skupić, skoncentrować i być bardziej obecnym w danej sytuacji (np. podczas nauki czy pracy).

  4. Rozwój motoryki jamy ustnej: Gryzaki, takie jak Y-Chew, są powszechnie stosowane przez logopedów i terapeutów zajęciowych. Pomagają w budowaniu siły szczęki, wspierają zamykanie ust oraz lateralizację języka, co jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju mowy i umiejętności gryzienia.

  5. Radzenie sobie z nadwrażliwością jamy ustnej : Stopniowe wprowadzanie różnych tekstur (np. przy użyciu teksturowanego gryzaka np.: Tetra-Bite) może pomóc w łagodzeniu nadwrażliwości jamy ustnej lub niechęci do niektórych konsystencji pokarmów.



Dlaczego przekierowanie jest lepsze niż zakazanie żucia?

Widząc, jak ktoś gryzie mankiety koszuli, kołnierzyki czy ołówki, naturalnym odruchem jest prośba o zaprzestanie. Pamiętajmy jednak, że często to zachowanie wynika z realnej, niekontrolowanej potrzeby organizmu. Zamiast eliminować tę potrzebę, powinniśmy ją potwierdzić i przekierować na bezpieczne i zdrowsze rozwiązanie. Dając dziecku lub dorosłemu odpowiednie narzędzie, dajemy im poczucie kontroli i akceptacji ich potrzeb sensorycznych.

 

Najlepszy czas na użycie narzędzia do żucia

Gryzaki mogą być elementem stałej diety sensorycznej lub wsparciem w krytycznych momentach:

  • Podczas pracy lub odrabiania lekcji.

  • W samochodzie, pociągu lub komunikacji miejskiej.

  • W trakcie sesji terapeutycznych.

  • W oczekiwaniu na wizytę lub w sytuacjach wymagających cierpliwości.

  • Zawsze, gdy pojawia się stres, nadmierna stymulacja lub zmiana.

Jak wybrać idealny gryzak?

Ponieważ potrzeby sensoryczne nigdy nie są uniwersalne, kluczowy jest dobór odpowiedniej twardości i formy. Gryzaki ARK oferują trzy poziomy twardości, oznaczone kolorami:

  1. Bardzo Miękki / Standard / Soft: Dla osób, które żują delikatnie lub okazjonalnie (nigdy nie przeżuwają twardych przedmiotów).

  2. Miękki / XT / Medium Firm (średnia twardość): Dla osób żujących umiarkowanie lub często (czasem przeżuwają różne przedmioty).

  3. Twardy / XXT / Super Firm (super twardy): Dla osób wymagających intensywnego lub agresywnego gryzienia (regularnie przeżuwają twarde przedmioty).

 

Ważne cechy do rozważenia:

  • Długość narzędzia: Czy sięga do zębów trzonowych, zapewniając głębsze wejście szczęki?

  • Dyskrecja: Czy potrzebne jest narzędzie, które można nosić (naszyjnik, bransoletka)?


Akceptacja potrzeby żucia i dostarczenie odpowiednich narzędzi ma ogromny wpływ na jakość życia. Kiedy dzieci i dorośli czują się spokojni, skoncentrowani i mają poczucie kontroli, codzienne wyzwania stają się łatwiejsze.